Μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ΑΕΙ: Σχόλιο σε δημοσκόπηση της MRB

Ο τρόπος με τον οποίο υποβάλλονται οι ερωτήσεις στις δημοσκοπήσεις όπως και σε δημοψηφίσματα προσανατολίζουν τον πολίτη σε κάποια μορφή απάντησης,  η οποία θα μπορούσε να ήταν διαφορετική, αν η ερώτηση έμπαινε διαφορετικά. Για παράδειγμα στην ερώτηση “συμφωνείτε να εργάζεστε εξάωρο αντί για οκτάωρο;” συντριπτικά για απάντηση θα ήταν “Ναι”. Αν όμως η ερώτηση συμπληρώνονταν με τη φράση “παράλληλα θα μειωνόταν και οι αποδοχές σας κατά 20% ή 25%;”, η απάντηση θα ήταν, ασφαλώς “Όχι”.

Η εισαγωγή αυτή γίνεται με αφορμή την έρευνα της MRB στις 25 Ιανουαρίου για την δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας, λόγω της συνταγματικής απαγόρευσης, το γνωστό άρθρο 16 του Συντάγματος. Στην ερώτηση «Θα συμφωνούσατε στην ίδρυση ξένων μη κρατικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στη χώρα μας;» το 57,4% απάντησε «Ναι», μάλλον Ναι».

Αν οι ερωτήσεις έμπαιναν ως εξής:

– Συμφωνείτε να παραχωρηθεί ή  μη κρατική-ιδιωτική Ανώτατη Εκπαίδευση μόνο σε ξένα Πανεπιστήμια, έστω και στη φάση αυτή, όταν δεν έχει ακόμα συντελεστεί η συνταγματική μεταρρύθμιση.

– Συμφωνείτε ένα οίκημα χιλίων τετραγωνικών μέτρων (ένα πενταόροφο κτήριο 200 τ. μ. ο κάθε όρος) να λειτουργεί ως πανεπιστήμιο;

– Συμφωνείτε το μεγαλύτερο μέρος από τα 35 κολλέγια που λειτουργούν στην Ελλάδα σήμερα, με ένα μέτριο καλλωπισμό να μετατραπεί στο Πανεπιστήμιο;

-Πιστεύετε ότι η λειτουργία των ιδιωτικών Πανεπιστημίων θα αυξήσει τον ανταγωνισμό και θα βελτιώσει την ποιότητα των Δημοσίων Πανεπιστημίων, που σήμερα λειτουργούν υποχρηματοδοτούμενα, υποστελεχωμένα και άμεσα εξαρτημένα από το κράτος;

-Συμφωνείτε τρεις μόνο Σχολές, π.χ. Γεωπονία, Δασοπονία και κάποια Σχολή Περιβάλλοντος, να συγκροτούν Πανεπιστήμιο;

-Συμφωνείτε να λειτουργεί ξένο, μη κρατικό Πανεπιστήμιο, χωρίς προηγουμένως να ενισχυθεί το Δημόσιο Πανεπιστήμιο;

-Συμφωνείτε στο ξένο μη κρατικό- ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στη χώρα μας να αποφοιτούν νέοι οιουδήποτε γνωστικού επιπέδου;

-Συμφωνείτε με την ιδέα ότι με την ίδρυση μη κρατικών-ιδιωτικών, ξένων πανεπιστημίων θα υπολειτουργούν ή θα κλείσουν τα περιφερειακά πανεπιστήμια της χώρας, π.χ. Πανεπιστήμιο Αιγαίου;

-Συμφωνείτε με την ιδέα να πληρώσετε δίδακτρα αρκετών χιλιάδων ευρώ για το πτυχίο;

Είμαστε βέβαιοι πως, αν έμπαιναν έτσι οι ερωτήσεις, το ποσοστό του “Όχι” θα ξεπερνούσε κατά πολύ το 57,4% του “Ναι” της απρόσωπης και γενικόλογης ερώτησης.

Να διευκρινίσουμε στο σημείο αυτό και να ξεκαθαρίσουμε συγκεκριμένα θέματα σχετικά με το αντικείμενο μας.

-Όσα γράφουμε στηρίζονται σε διαρροές του Υπουργείου και δημοσιογραφικές πληροφορίες.

-Δε γνωρίζουμε τις διατάξεις του νόμου, δεν έχουμε πλήρη εικόνα.

-Κατά ομολογία των περισσοτέρων δε δίνεται χρόνος αρκετός για συζήτηση, διευκρίνιση. Η αντίληψη που κυριαρχεί είναι όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να ξεμπερδεύουμε, να τελειώνουμε όπως-όπως με το ζήτημα.

-Υπάρχουν πάρα πολλά ζητήματα που πρέπει να ξεκαθαρίσουν, για να έχουμε μια εικόνα της κατάστασης

-Αρχές του Σεπτέμβρη 2024 θα λειτουργήσουν. Πότε θα προλάβουν να στήσουν κτήρια, εξοπλισμό, οργάνωση, διοίκηση; Πού θα λειτουργήσουν; Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Χανιά ;Ποιες θα είναι οι ακαδημαϊκές προϋποθέσεις; Πώς θα εισάγονται οι φοιτητές; Όποιος μπορεί να πληρώνει θα εισάγεται;

Στην ίδια δημοσιότητα το 33,3% είναι βέβαιο ότι θα καταφθάσουν κορυφαία και πολύ καλά ξένα πανεπιστήμια. Το 33,6% ότι θα προστρέξουν μέτρια ξένα πανεπιστήμια και μόνο το 19,9% ότι θα εγκατασταθούν λιγότερα γνωστά. Άρα το 66,9% πιστεύει ότι θα έχουμε στη χώρα μας από άριστα, πολύ καλά και μέτρια ξένα Πανεπιστήμια. Από πού προκύπτουν αυτές οι απαντήσεις; Αντικειμενικά από πουθενά!

Πιστεύουμε πως το θέμα της Υγείας και της Παιδείας είναι πρωταρχική υποχρέωση της κάθε ευνομούμενης, ανθρωπιστικής και δημοκρατικής κοινότητας, που οφείλει να τις προσφέρει δωρεάν, σε υψηλό επίπεδο και σε όλους. Είναι αδιανόητο να γιατρεύεται και να μορφώνεται μόνο όποιος έχει την οικονομική δυνατότητα.

Επειδή όμως ζούμε πια σε ένα κόσμο  εκχρηματισμένο και εμπορευματοποιημένο, όπου τα πάντα σχεδόν μπαίνουν στο ζύγι και επειδή είμαστε υποχρεωμένοι να κρατάμε στη χώρα μας τα παιδιά που αξίζουν να σπουδάσουν και τα οποία τα οποία η Πολιτεία δεν μπορεί να κρατήσει και επειδή βρίσκει ο καθένας διάφορους τρόπους να παρακάμπτει το άρθρο 16, που είναι πια διάτρητο, και επειδή συμβαίνει και “εις την αλλοδαπήν”, ας δεχτούμε αυτή τη λύση αλλά με αυστηρές, όμως, προϋποθέσεις.

-Σήμερα στην ώρα μας επικρατεί, ένας χάος, για να μην πούμε ένα χάλι, στον χώρο της εξασφάλισης με κάθε μέσον και τρόπο ενός πτυχίου ΑΕΙ, παρακάμπτοντας με νομικά τερτίπια νόμους και συντάγματα. Σκέψη μας είναι να αναλάβει η Πολιτεία να ρυθμίσει συνολικά αυτό το δυστοπικό και άναρχο τοπίο:

  -Αναβαθμίζοντας και εκσυγχρονίζοντας πρώτα συνολικά τα Δημόσια Πανεπιστήμια αλλά και άλλες δομές, όπως την Τεχνική Εκπαίδευση. Στα ευρωπαϊκά κράτη τα Δημόσια Πανεπιστήμια απολαμβάνουν μεγάλου κύρους και αποδοχής.

 – Οριοθετώντας τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα όλων των μεταλυκειακών δομών από τα ΙΕΚ και τα Κολλέγια ίσαμε τα ΑΕΙ.

  -Ορίζοντας περιορισμένο αριθμό ξένων Πανεπιστημίων, κατανεμημένων γεωγραφικά εκτός των μεγάλων πόλεων, αν είναι δυνατόν, με αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια εισόδου, φοίτησης και λειτουργίας, ισότιμα ​​των μεγάλων ξένων Πανεπιστημίων.

-Στη χώρα μας υπάρχει και η λύση επιτέλους του Εθνικού Απολυτηρίου, ώστε να υπάρχουν ισότιμες προϋποθέσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ, είτε Δημόσια είτε μη κρατικά-ιδιωτικά.

-Ασφαλώς αναφερόμαστε μόνο σε μη κερδοσκοπικά Ιδρύματα. Πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο θα περιμένουμε διευκρινήσεις, για να καταλάβουμε τι και πώς θα γίνει, χωρίς την προοπτική του κέρδους. Τι σημαίνει “μη κερδοσκοπικά”;

 Έτσι θα μπουν οι βάσεις για μια διαρκή , σωστή, υπεύθυνη και σύγχρονη καινοτομία στον χώρο των ΑΕΙ.

Το συμπέρασμα που προκύπτει από όλα τα παραπάνω είναι ότι στην κοινότητα διαχέεται μια αισιόδοξη αντίληψη, σε ένα ικανό μέρος της, στο θέμα των μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών ιδιωτικών Πανεπιστημίων.

 ‘Ομως, χρειάζεται να διευκρινιστούν και να ρυθμιστούν θέματα σχετικά και το κυριότερο, οι υπεύθυνοι να δουν το πολύπλευρο αυτό θέμα, που τέμνει την κοινωνία σχεδόν οριζόντια και κάθετα, με εθνικά και κυρίως ποιοτικά αξιολογικά κριτήρια και όχι μόνο με τα οικονομικά.