Γεωθερμική Τηλεθέρμανση Πολιχνίτου
Λάβαμε από τον συχχωριανό μας Καθηγητή ΕΚΠΑ κο Μιχάλη Βραχόπουλο και δημοσιεύουμε τη μελέτη για τη Γεωθερμική Τηλεθέρμανση του χωριού μας.
Γεωθερμική Τηλεθέρμανση Πολιχνίτου
Μαρία Κ. Κούκου & Μιχάλης Γρ. Βραχόπουλος
Εισαγωγική Ανάλυση, δυνατότητες – προοπτικές – ζητούμενα – υποχρεώσεις
Από τα μέσα Ιουνίου η τεχνική υπηρεσία του Δήμου Δυτικής Λέσβου έχει παραλάβει την ολοκληρωμένη μελέτη για την ανάπτυξη δικτύου τηλεθέρμανσης στην περιοχή του Πολιχνίτου με σκοπό την πλήρη εκμετάλλευση του γεωθερμικού δυναμικού της περιοχής. Σημειώνεται ότι από τις εκτιμήσεις του ΕΑΓΜΕ (παλαιό ΙΓΜΕ) το πεδίο έχει πεπερασμένη δυνατότητα η οποία και χρησιμοποιήθ8ηκε ως όριο για τον σχεδιασμό.
Αυτό, ως αντικείμενο, δίνει κάποιες πολύ σοβαρές προοπτικές στο υπό σχεδιασμό έργο και παράλληλα δημιουργεί πολλές υποχρεώσεις.
Αρχικά, θα πρέπει να τονισθεί ότι η ανάπτυξη και χρηματοδότηση των μελετών αποτελεί σημαντικό άθλο του Δήμου Δυτικής Λέσβου και της Δημοτικής Αρχής, καθώς επίσης και των συμβούλων της εκ μέρους του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Εργαστήριο Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών) και βεβαίως του δικτύου ΔΑΦΝΗ που σε αγαστή συνεργασία μεταξύ τους υπέβαλαν ανταγωνιστική πρόταση στο ευρωπαϊκό δίκτυο NESOI και «κέρδισαν» την χρηματοδότηση της μελέτης (οριστικής μελέτης έργου), των αντίστοιχων τευχών δημοπράτησης και του αντίστοιχου επιχειρησιακού σχεδίου ανάπτυξης του έργου.
Το έργο αποτελείται από δύο δίκτυα τα οποία λειτουργούν σε σειρά και παράλληλα και το μεν ένα οδηγείται προς τον οικισμό με σκοπό να καλύψει ανάγκες θέρμανσης των κατοίκων το δε δεύτερο αναπτύσσεται στον παραγωγικό κάμπο της περιοχής, γνωστό ως «ξερόκαμπο», για την εν δυνάμει ανάπτυξη επαγγελματικών δραστηριοτήτων στην περιοχή. Η συνολική δυναμική του πεδίου μπορεί να καλύψει περίπου 150-200 στρέμματα θερμοκήπια εντός του κάμπου, καθώς επίσης και άλλες δραστηριότητες μικρότερης ισχύος με λειτουργία καθόλη τη διάρκεια του έτους και βεβαίως την κάλυψη δραστηριοτήτων επεξεργασίας και συντήρησης προϊόντων.
Σε ότι αφορά στον Οικισμό, λόγω του ότι τα περισσότερα κτίρια δεν έχουν κεντρικές εγκαταστάσεις δεν μπορούν να συνδεθούν σε ένα δίκτυο κεντρικής διανομής θερμότητας. Εάν σημειωθεί επίσης ότι κάποια κτίρια που πληρούν τις προϋποθέσεις σύνδεσης βρίσκονται σε μεγάλη διασπορά εντός του οικισμού και καθιστούν μη βιώσιμη την ανάπτυξη ενός τέτοιου, στο σύνολό του έργο. Βεβαίως σε βάθος χρόνου και με ανάπτυξη της περιοχής η οποία παράλληλα μπορεί να έλξει νέους κατοίκους και υπό τη προϋπόθεση της ανακίνησης και εκσυγχρονισμού των κτιρίων μπορεί να αναπτυχθεί μεθοδολογικά το έργο. Σημειώνεται ότι ειδικά σε αυτό το σκέλος απαιτείται ιδιαίτερη σχολαστικότητα και προσοχή.
Το συνολικό κόστος του έργου βεβαίως είναι ιδιαίτερα υψηλό και υπερβαίνει στην ολότητά του τα 13 εκ €, κάτι που δημιουργεί δυσκολίες στην αναζήτηση χρηματοδότησης, ειδικά τώρα με τους περιορισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορά στη χρηματοδότηση μη ανταγωνιστικά έργα. Σημειώνεται ότι δίκτυα τηλεθέρμανσης αναπτύσσονται σε μεσαίες και μεγάλες πόλεις και το προηγούμενο έργο που έχει χρηματοδοτηθεί είναι το υπο ανάπτυξη έργο στο Δήμο Αλεξανδρούπολης που αναφέρεται σε οικισμούς των 7000 κατοίκων περίπου και για κτίρια με εγκαταστάσεις κεντρικών θερμάνσεων.
Κρίνεται απαραίτητο λοιπόν να γίνει μια εμπεριστατωμένη και προσεκτική ανάπτυξη του έγου με παράλληλη ανάπτυξη της περιοχής ώστε το εγχείρημα αυτό να είναι επ΄ ωφελεία των κατοίκων και των επαγγελματιών της περιοχής.
Σημαντικά αντικείμενα που λειτουργούν παράλληλα με την ανάπτυξη της εκμετάλλευσης του γεωθερμικού πεδίου είναι η επαναλειτουργία των ιαματικών λουτρών Πολιχνίτου που αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η αναζωογόνηση της δραστηριότητας αυτής καθώς και η ανάπτυξη μικρών ξενοδοχειακών μονάδων που θα υποστηρίξουν σε ετήσια βάση την επισκεψιμότητα στα ιαματικά λουτρά, καθώς επίσης και η επαναλειτουργία του έργου «Θερμόπολις» (υφιστάμενου μικρού δικτύου τηλεθέρμανσης) το οποίο μπορεί να έλξει και επιστημονικό, πανεπιστημιακό και εκπαιδευτικό τουρισμό αποτελεί ζητούμενο για την Περιοχή και δημιουργεί ιδιαίτερες προοπτικές.
Η άμεση σύνδεση των υφιστάμενων θερμοκηπιακών μονάδων με το υπό ανάπτυξη δίκτυο θα αποτελέσει επίσης ένα σημαντικό κίνητρο για προσέλκυση επενδύσεων αυτού του τύπου καθώς και θα αναπτύξει τη ανάγκη αποθήκευσης, επεξεργασίας και συντήρησης προϊόντων.
Είναι λοιπόν μεγάλο το στοίχημα της τοπικής κοινωνίας για την αναζήτηση του μέλλοντος της, καθώς και της δημοτικής αρχής για την αξιοποίηση αυτής της πρώτης επιτυχίας.
Λίγα λόγια για το τεχνικό έργο:
Στο παρόν περιγράφονται τα στοιχεία των απαιτούμενων εγκαταστάσεων για την εκμετάλλευση του ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ «ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ» ΝΟΜΟΥ ΛΕΣΒΟΥ, με στόχο την ανάπτυξη δικτύου τηλεθέρμανσης για την εξυπηρέτηση τμήματος των θερμικών αναγκών του οικισμού Πολιχνίτου καθώς και λοιπών παραγωγικών αγροτικών εγκαταστάσεων πλησίον της περιοχής ανάπτυξης του έργου, συμπεριλαμβάνει συνοπτικά τα ακόλουθα:
Την ανάπτυξη τεσσάρων (4) παραγωγικών γεωτρήσεων άντλησης, την ανάπτυξη έξι (6) γεωτρήσεων επανεισαγωγής, τις απαιτούμενες εκσκαφές & επιχώσεις, θεμελιώσεις και την ανάπτυξη των δικτύων σωληνώσεων, άντλησης & επιστροφής γεωθερμικών ρευστών καθώς και των απαιτούμενων δικτύων διανομής θερμικής ενέργειας προς τους καταναλωτές, την κατασκευή και θέση σε λειτουργία των σταθμών εναλλαγής θερμότητας καθώς και των αντλιοστασίων διανομής, την κατασκευή και θέση σε λειτουργία Υποσταθμού ηλεκτρικής ενέργειας και τη διασύνδεση με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, την κατασκευή του συνόλου των απαιτούμενων δικτύων ηλεκτροδότησης εξοπλισμού, την κατασκευή του συνόλου των απαιτούμενων δικτύων αυτοματισμών, την κατασκευή των προβλεπόμενων φρεατίων και των συλλεκτών διανομής θερμικής ισχύος εντός του οικισμού, την αποκατάσταση των τελικών επιφανειών (δρόμων, πεζοδρομίων κλπ) καθώς και δικτύων ΟΚΩ που θα προκύψουν μετά την ολοκλήρωση της τοποθέτησης των σωληνώσεων διανομής, την προμήθεια, τοποθέτηση και θέση σε λειτουργία του συνόλου του απαιτούμενου ΗΜ εξοπλισμού και τη διενέργεια δοκιμών λειτουργίας και την αποκατάσταση πιθανών βλαβών έως την αποδεκτή από τον ΚτΕ ολοκλήρωση της κατασκευής.
Οι ανωτέρω εγκαταστάσεις, οι πορείες των προτεινόμενων οδεύσεων δικτύων και τα λοιπά χαρακτηριστικά του έργου, παρουσιάζονται στα σχέδια.
Το δίκτυο παραγωγής και διάθεσης της θερμότητας μέσω του σχεδιασμού αφορά στην πλήρη ανάπτυξη και εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου σε ότι έχει να κάνει με τα κεντρικά δίκτυα και τις εν δυνάμει καταναλώσεις. Χωρίζεται σε δύο βασικά μέρη το 1ο μέρος αφορά στο δίκτυο τηλεθέρμανσης του οικισμού και το 2ο αφορά στο δίκτυο τηλεθέρμανσης θερμοκηπίων και άλλων δραστηριοτήτων στην περιοχή του κάμπου. Παράλληλα, αναπτύσσεται και το δίκτυο άντλησης και επανέγχυσης του γεωθερμικού ρευστού με τρόπο ώστε να προστατεύεται το περιβάλλον και η διατηρησιμότητα του πεδίου.
Το συνολικό κόστος του έργου με τιμές δημοσίου ανέρχεται σε 13 εκ € περίπου και μπορεί να καλυφθεί είτε από ευρωπαϊκή ή δημόσια χρηματοδότηση είτε από ανταγωνιστικά προγράμματα.
Με εκτίμηση
Η Μαρία Κ. Κούκου, Χημικός Μηχανικός PhD, Επίκουρος Καθηγητής στο ΕΚΠΑ και αναπληρώτρια διευθύντρια του Εργαστηρίου Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών
O Μιχάλης Γρ. Βραχόπουλος, Μηχανολόγος Μηχανικός PhD, Καθηγητής στο ΕΚΠΑ και διευθύντής του Εργαστηρίου Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών
