Ιγνάτης Ψάνης
Απώλειες καταγράφει και η Δημοτική Ενότητα Πολιχνίτου σε ποσοστό 17,61%. Ο πληθυσμός της περιοχής διαμορφώνεται πλέον στους 3.438 κατοίκους από 4.173. Η μείωση σε απόλυτους αριθμούς είναι κατά 735 άτομα. Οι κοινότητες του Πολιχνίτου καταγράφουν μείωση από 13 έως 27% με πρωταθλήτρια την κοινότητα Βασιλικών η οποία σε μία δεκαετία μειώθηκε κατά 27,94% και σε απόλυτους αριθμούς έχασε 121 κατοίκους.
πληθυσμός 2021 2011 —————————————————————————————————-
| Δ.Ε. ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ | 3,438 | 4,173 | |
| Δ.Κ. ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ | 2,041 | 2,373 | |
| Δ.Κ. ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ | 312 | 433 | |
| Δ.Κ. ΒΡΙΣΑΣ | 660 | 836 | |
| Δ.Κ. ΛΙΣΒΟΡΙΟΥ | 351 | 445 | |
| Δ.Κ. ΣΤΑΥΡΟΥ | 74 | 86 |
Απόσπασμα από το άρθρο “σκοτώνουν τα χωριά όταν γεράσουν” της Μαρίας Χατζηγεωργίου sto nisi στις 2/5/2023 στο οποίο σχολιάζονται και αναδημοσιεύονται όλα τα στοιχεία για το νησί μας, επίσημα από τη Στατιστικά Υπηρεσία. Διαβάζουμε στην εισαγωγή του άρθρου:
“Απογοητευτικά τα αποτελέσματα της απογραφής του 2021 για την ύπαιθρο της Λέσβου, συγκριτικά με την προηγούμενη απογραφή του 2011. Σε ορισμένες κοινότητες καταγράφεται μείωση πάνω από 50%.
Δραματική μείωση του πληθυσμού καταγράφεται σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής του 2021 που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία στην περιφέρεια του νησιού μας και κυρίως στα χωριά της Δυτικής Λέσβου και της Δημοτικής Ενότητας Πλωμαρίου τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν χάσει πάνω από τους μισούς κατοίκους τους.” Ασφαλώς ίδια ή και χειρότερη κατάσταση επικρατεί γενικά. Εμάς, όμως, ειδικότερα μας ενδιαφέρει ο τόπος μας.
Επιλέξαμε το απόσπασμα που αφορά στην περιοχή μας, και στο οποίο αποτυπώνεται ανάγλυφα ο συνεχιζόμενος πληθυσμιακός κατήφορος. Τα ποσοστά της πληθυσμιακής συρρίκνωσης της περιοχής μας έχουν ως εξής:
Πολιχνίτος μείωση 13,99 ο/ο
Βασιλικά μείωση 27,7 ο/ο
Βρισά μείωση 21,05 ο/ο
Λισβόρι μείωση 21,12 ο/ο
Σταυρός μείωση 13,9 ο/ο
Όχι πως δεν το ξέραμε, όχι πως δεν το βλέπαμε χρόνια τώρα το θλιβερό φαινόμενο της σταδιακής πληθυσμιακής συρρίκνωσης του χωριού μας, της αποψίλωσής του από δημόσιες υπηρεσίες, και τράπεζες. Ούτε πως η περιοχή μας υποβιβάζονταν και υποβαθμίζονταν και λόγω της εγκατάλειψής της στα χρόνια της Καλλικρατικής Διοίκησης. Όχι πως δεν ήταν έντονη η αδιαφορία γενικότερα ακόμα και ανθρώπων που θα μπορούσαν λόγω της θέσης ή του αξιώματός τους να κινήσουν κάποια νήματα, να ασκήσουν κάποιες πιέσεις και δεν το έκαναν. Όχι πως δεν ακούγαμε τα συνεχή παράπονα και τις διαμαρτυρίες των ελαιοπαραγωγών, των κτηνοτρόφων, των εμπόρων, των αλιέων, του πρωτογενούς τομέα δηλαδή, των τυροκόμων, είτε μεμονωμένα είτε μέσα από τις ενώσεις τους, ότι αντιμετώπιζαν προβλήματα που καθιστούσαν την απασχόλησή τους προβληματική. Όχι πως δεν βλέπαμε πως δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για μια σύγχρονη θέση εργασίας για ένα νέο άνθρωπο.
Και πιστέψαμε με τον καιρό πως αυτή ήταν η μοίρα μας, ότι ήταν κάτι σαν φυσικό φαινόμενο ή θεϊκή επιλογή, να συγκεντρωθεί, δηλαδή, ο μισός πληθυσμός του κράτους στην πρωτεύουσά του και ένα άλλο αρκετά παραγωγικό κομμάτι του να ξενιτευθεί. Και το φαιδρό είναι πως τα κόμματα υπόσχονται αλλαγή του παραγωγικού μας μοντέλου με τα 5 εκ. στην Αττική! Μήπως την πράσινη ανάπτυξη θα την υλοποιήσουν στην πλατεία Συντάγματος; Την κυκλική οικονομία στην πλατεία Αριστοτέλους; Τη διασύνδεση των παραγωγικών κλάδων ανάμεσα Ομόνοια και πλατεία Καραϊσκάκη στον Πειραιά;
Είναι προεκλογική περίοδος και δεν ακούσαμε από κανένα κόμμα, από κανένα υποψήφιο να μας προτείνει έστω ένα μακρόπνοο πλάνο πληθυσμιακής αποκέντρωσης (προηγείται ασφαλώς η διοικητική, οικονομική, και η πολιτιστική αποκέντρωση). Να ζωντανέψει επιτέλους η ύπαιθρος, να ακουστούν παιδικές φωνές στα χωριά μας, να ξανανοίξουν τα κλειστά σχολιά, να ποτιστεί η στέρφα γης με τον ιδρώτα ενός σύγχρονου παραγωγού. Να χαραχτεί ένα εθνικό πρόγραμμα επιστροφής στις ρίζες μας. Η χώρα μας μπορεί να θρέψει τον πληθυσμό της, γιατί είναι επαρκείς οι πόροι και οι δυνατότητές της, όπως ακριβώς συμβαίνει και στα μέρη μας. Ξέμειναν στα χωριά μας όσοι από αγάπη ή από ανάγκη υποχρεώθηκαν να μείνουν.
Έλεγαν οι παλιοί “Ο τρώσας και ιάσεται”, που πάει να πει ότι αυτός που σε πλήγωσε μπορεί και να σε γιατρέψει. Στην περίπτωσή μας σημαίνει ότι οι όποιες πολιτικές οδήγησαν στην παρακμή της υπαίθρου και στη μετανάστευση τον νεανικό πληθυσμό, πρέπει επιτέλους να αλλάξουν και να “γιατρέψουν ” την πληγωμένη ύπαιθρο. Να συνενωθούν, να συνεννοηθούν και να δεσμευτούν σε μια κοινή γραμμή εθνικής πλεύσης όλες οι παρατάξεις. Το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών συνεχώς μεγαλώνει. Συνεχώς εισάγουμε τα πάντα από τους πάντες. Και δεν μπορεί κανείς αυτό να το εμποδίσει ή να το περιορίσει σε μια ελεύθερη αγορά. Το να αγκωμαχούμε, για να αυξάνουμε την οικονομία και να ξοδεύουμε τα λεφτά μας στις εισαγωγές δεν οδηγεί πουθενά. Επομένως, απαιτείται αλλαγή ρότας. Τα κόμματα υπάρχουν, επειδή υπηρετούν το εθνικό συμφέρον, την εθνική οικονομία, εκμεταλλεύονται προς όφελος όλων τον όποιον εθνικό πλούτο.
Δυστυχώς, η ύπαιθρος υπάρχει, χρόνια τώρα, μόνο στην προεκλογική τους ατζέντα. Τα μηνύματα μάς έρχονται από παντού. Αν δεν αναζωογονηθεί η ύπαιθρος, δε θα επιβιώσουν εύκολα οι πόλεις . Ανερμάτιστες πολιτικές ερήμωσαν την ύπαιθρο. Δεν ξέρουμε άλλη ευρωπαϊκή χώρα τόσο υδροκεφαλική και τόσο ανεγκέφαλη!
Η επιστροφή στα μέρη μας φαντάζει αδιανόητη, εξωπραγματική ακόμα ίσως και παράλογη. Αλλά μήπως είναι κατανοητός και λογικός ο κόσμος που ζούμε;
Σημείωση του αρθρογράφου: Αποφύγαμε να περιγράψουμε την ερήμωση για λόγους συναισθηματικούς…
